Drugi semestr roku szkolnego 2012/2013 był jednocześnie ostatnim semestrem realizacji w 118 szkołach działań projektu "Z Małej Szkoły w Wielki Świat". Dzieci i nauczyciele pracowali przez trzy pełne lata, rozwijając kompetencje kluczowe – społeczne i obywatelskie, matematyczno-przyrodnicze i umiejętność uczenia się.

Jak można przeczytać w relacjach nauczycieli, zajęcia spowodowały wiele zmian.

Uczniowie potrafią już bez żadnych kłopotów pracować z kolegami i koleżankami młodszymi lub starszymi od siebie, czasem nawet o pięć lat. Nie obawiają się wystąpień publicznych - nawet przed nieznanymi sobie dorosłymi np. przedstawicielami urzędu i władz gminy. Wiedzą, że mają wiedzę przydatną w życiu, np. jak wybierać sprzęt elektryczny, by był oszczędny i przyjazny środowisku. Nauczyli się wpływać na samorząd gminy, a nawet doświadczyli efektów swoich działań (pasy i ograniczenia prędkości w pobliżu szkoły).

Wierzymy, że choć to ostatni semestr naszego projektu, uczniowie i nauczyciele wraz z rodzicami i mieszkańcami wsi nadal będą chcieli badać i zmieniać świat, aby był lepszy. Jesteśmy przekonani, że od września 2013 roku podobne działania będą nadal prowadzone w 118 wsiach dziewięciu województw, a nawet rozszerzą się na inne szkoły, nad czym wspólnie będziemy pracowali.

W imieniu zespołu realizatorów
Elżbieta Tołwińska-Królikowska, koordynatorka projektu

 

Projekty matematyczno-przyrodnicze - klasy 1-3

Nasze małe "Centrum Nauki Kopernik" - organizujemy wystawę "Na tropie energii"

Uczniowie uświadamiają sobie znaczenie energii w codziennym życiu, przypominają zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych i określają sposoby oszczędzania energii.

Mirosława Guba – nauczycielka z Nadbrzeża (woj. mazowieckie):

[nadbrzez_cnk2][nadbrzez_cnk3][nadbrzez_cnk4]Najpierw uczniowie uświadomili sobie, że istnieją różne rodzaje energii. Wykonali "elektryczny pociąg", który pokazywał, z jak wielu urządzeń korzysta człowiek. Zastanawiali się nad tym, skąd człowiek czerpie energię życiową. Następnie pracowali nad plakatami ukazującymi zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych (podczas tych działań dzieci nie tylko przypominały sobie zasady, ale także przedstawiały je za pomocą rysunków, piktogramów i symboli).

Przygotowały również "Pentliczkowy nasz plan oszczędnościowy". Doświadczalnie sprawdziły, czym jest energia. Zajęcia urozmaicały ciekawe "energetyczne" zabawy. Efektem projektu była wystawa "Na tropie energii", na której uczniowie zaprezentowali wszystko to, co wykonali i czego się nauczyli.

Wiesława Hołub – nauczycielka ze Srebrnej Góry (woj. dolnośląskie):

[sgora_cnk2][sgora_cnk3][sgora_cnk4]Scenariusz zawierał wiele ciekawych propozycji, które wykorzystałam, dostosowując ich realizację do 30-osobowej grupy zróżnicowanej wiekowo. Wprowadziłam dodatkowe elementy, które miały przybliżyć temat i uatrakcyjnić zajęcia projektowe - np. wiersze Juliana Tuwima "Pstryk" i "Lokomotywa", wplecione w prezentację "Alfabetycznego pociągu energetycznego". Zorganizowanie wystawy "Na tropie energii" całkowicie oddałam w ręce uczniów.

Z wypracowanych na zajęciach materiałów ("Alfabetyczny pociąg energetyczny", plakaty "Z energią ostrożnie" i "Z energią rozważnie", okrzyk zachęcający do działania wraz z energetycznym gestem) uczniowie zaplanowali harmonogram prezentacji, którą z sukcesem pokazaliśmy kolegom i koleżankom z grupy projektowej A.

Najbardziej użyteczny element tego projektu to sprawdzanie poprzez doświadczenia, czym jest energia. Uczniowie gromadzili materiały do eksperymentów i samodzielnie wykonywali zadania, z niepokojem czekając na wynik końcowy. Przeprowadzenie doświadczeń wiązało się z dużymi emocjami zarówno wśród dzieci realizujących projekt, jak i widowni.

Arleta Raszkowska – nauczycielka z Pokrzydowa (woj. kujawsko-pomorskie):

Super projekt. Dzieci przeprowadziły proste doświadczenia, zorganizowały stacje eksperymentalne, opracowały i wykonały plakaty, zorganizowały wystawę dla uczniów. Poza tym doskonale się bawiły. Projekt cieszył się dużą popularnością.

 

Skały i skamieniałości - ślady przeszłości

Cel projektu to kształcenie umiejętności rozpoznawania i nazywania skał w najbliższym otoczeniu oraz upowszechnianie zebranych informacji o przeszłości Ziemi w środowisku szkolnym.

Mirosława Zając - nauczycielka z Bukowca (woj. lubuskie):

[buk_sis2][buk_sis3][buk_sis4]Zakładanie Szkolnego Muzeum Geologicznego było wielką przygodą. Z wycieczek wracaliśmy z nowymi eksponatami na wystawę. W Internecie szukaliśmy odpowiedzi, jakiż to "kamień" znaleźliśmy. Okazało się, że rozwiązywanie zadań matematycznych jest smaczne. Goście nie zawiedli w dniu otwarcia muzeum. Największe zainteresowanie wzbudziły wybuchy wulkanu, a minerały wypożyczyliśmy na lekcje do klas starszych.

[gorz_sis2][gorz_sis3][gorz_sis4]Ewa Bielska – nauczycielka z Gorzanowa (woj. dolnośląskie):

Dwa zadania bardzo zaangażowały uczniów: poszukiwanie i zbieranie skał oraz budowa wulkanu. Do projektu wprowadziliśmy dodatkowo spotkanie z geologiem i wizytę w Muzeum Minerałów. Wszystkie te działania sprawiły, że uczniowie bardzo zainteresowali się przyrodą nieożywioną i czasem geologicznym.

Elżbieta Maciejewska – nauczycielka z Bukowiny Bobrzańskiej (woj. lubuskie):

[bbobrz_sis2][bbobrz_sis3][bbobrz_sis4][bbobrz_sis5][bbobrz_sis6][bbobrz_sis7][bbobrz_sis8][bbobrz_sis9][bbobrz_sis10][bbobrz_sis11]Projekt realizowaliśmy w grupie uczniów klas I - VI. Drugi rok pracy w takim zespole spowodował, że zajęcia odbywały się bezproblemowo. Modyfikacja polegała na rozszerzeniu zajęć o tematykę związaną z jaskiniami. Dzieci miały okazję obejrzeć film z jaskiń, wysłuchać prelekcji doświadczonego speleologa i poznać sprzęt służący grotołazom. Wykorzystały także wiedzę i doświadczenie znawcy skał, który pomógł zidentyfikować zebrane w okolicy szkoły okazy.

Największą atrakcją były zjazdy na linie tzw. tyrolką. Uczniowie podzielili się doświadczeniami z maluchami z przedszkola - poczęstowali ich ciasteczkami i pokazali swoje wulkany. Zainteresowanie było ogromne.

 

Projekty matematyczno-przyrodnicze - klasy 4-6

Jakie tajemnice kryje gleba?

Cel projektu to poznanie budowy i właściwości gleby najbliższej okolicy oraz roli organizmów glebowych.

Monika Czekaj - nauczycielka z Grodziszcza (woj. dolnośląskie):

[grodz_jtkg2][grodz_jtkg3][grodz_jtkg4]Dzieci dowiedziały się dużo na temat zwierząt żyjących w glebie i badały właściwości ziemi, którą wcześniej zebrały. Uczniowie zrobili także własnoręcznie za pomocą materiałów i papieru modele organizmów żyjących w glebie, a następnie nakręcili z nimi przygotowane według własnego scenariusza wywiady telewizyjne. Na koniec odbyła się prezentacja przygotowanych dzieł.

Krystyna Mokrzycka - nauczycielka z Gorzanowa (woj. dolnośląskie):

[gorz_jtkg2][gorz_jtkg3][gorz_jtkg4]Uczniowie bardzo aktywnie realizowali wszystkie elementy scenariusza, a w podsumowaniu dokonali rzeczowej oceny efektów projektu i swojej pracy. Najbardziej użyteczne były dla nich badania próbek gleby i wykonywanie modeli zwierząt glebowych. Wiele emocji budziło przygotowanie na finał wystawy profilu glebowego. Realizując projekt uczniowie skutecznie opanowali podstawę programową z zakresu gleby, mieszanin, zwierząt żyjących w glebie i ich roli.

Zdzisława Olender - nauczycielka z Galin (woj. warmińsko-mazurskie):

[gal_jtkg2][gal_jtkg3][gal_jtkg4]Zakończyliśmy projekt o "zwierzaczkach" glebowych. Uczniowie mają już inny stosunek do "robali". Dowiedzieli się o nich sporo, o ich życiu i o tym, jak potrzebne są w przyrodzie. Zaprezentowane wywiady przybliżyły życie tych zwierząt młodszej grupie uczniów. Prezentacja spotkała się z wielkim uznaniem dzieci i dorosłych.

 

Zielone etykietki

Cel projektu: zwiększenie świadomości konsumenckiej - umiejętność wyboru sprzętu gospodarstwa domowego przyjaznego środowisku

Krystyna Mokrzycka - nauczycielka z Gorzanowa (woj. dolnośląskie):

[gorz_ze2][gorz_ze3][gorz_ze4]Uczniom bardzo podobał się projekt, zwłaszcza wyprawa do sklepu AGD. Najbardziej użytecznym zadaniem było liczenie kosztów zakupu i pracy urządzenia. Uczniowie zapamiętali, że ważna jest nie tylko jego cena, ale i roczny koszt zużycia energii. Na finał przygotowali atrapy wybranego sprzętu AGD i przeprowadzili wywiady na temat etykietek ekologicznych i zużycia energii elektrycznej.

Zdzisława Olender - nauczycielka z Galin (woj. warmińsko-mazurskie):

[gal_ze2][gal_ze3]O sposobach oszczędzania energii uczniowie dowiedzieli się wcześniej, realizując projekt "Z notatnika mądrego świetlika". Teraz dokonywali wyboru przy zakupie energooszczędnego urządzenia RTV i AGD. Zakupy w sklepie internetowym sprawiły im wielką frajdę. Następnie należało matematycznie udowodnić, że zakup sprzętu z etykietką najwyższej klasy efektywności przyniesie oszczędności po kilku latach.

Gdy uczniowie zrozumieli sens zagadnienia, chętniej przystąpili do wykonania kartonowych urządzeń i haseł propagujących oszczędzanie energii. Przygotowane widowisko obejrzeli nauczyciele i pozostali uczniowie, a wysiłek grupy został nagrodzony gromkimi brawami.

Monika Czekaj - nauczycielka z Grodziszcza (woj. dolnośląskie):

[grodz_ze2][grodz_ze3][grodz_ze4]Uczniowie dowiedzieli się, co to znaczy, że urządzenie jest energooszczędne i jak można je rozpoznać po etykietkach. Byli zaskoczeni, że można zaoszczędzić kupując urządzenia elektryczne droższe, ale zużywające mniej prądu - że po kilku latach użytkowania energooszczędnej lodówki czy telewizora różnica zakupu się zwraca, a potem wychodzimy na plus. Dodatkowo takie urządzenia są często bardziej przyjazne dla środowiska.

Dzieci stworzyły własne kartonowe energooszczędne urządzenia i zaprezentowały je innym uczniom, podając wymyślone przez siebie hasła, nawołujące do zakupu takich urządzeń. Uczniowie wiedzą już, że dbać o środowisko powinniśmy wszyscy, a im mniej zużywamy prądu, tym mniej szkodzimy naszej planecie.

 

Projekty społeczno-obywatelskie - klasy 1-3

Dziecięca gmina

Cel projektu to zwiększenie wśród dzieci poczucia, że są pełnoprawnymi obywatelami swojej gminy, pokazanie, że także niepełnoletni mieszkańcy mogą wpływać na jakość życia w gminie, zbudowanie u dzieci przekonania, że ich samodzielne, oddolne inicjatywy są mile widziane przez dorosłych

Maria Drewniak – nauczycielka z Gorzanowa (woj. dolnośląskie):

[gorz_dg2][gorz_dg3][gorz_dg4]To piękny projekt, w który dzieci, nawet "psotniki", były bardzo zaangażowane. Zgodnie współpracowały i cieszyły się ze współpracy z rodzicami. Poznały pracę gminy i wiedzą, że nie wszystkie pomysły można zrealizować "z marszu". Pilnie słuchały radnego na spotkaniu szkolnym. Dbając o bezpieczeństwo swoje i kolegów, podpisały petycję do gminy, którą uczniowie starsi złożyli na ręce przewodniczącego rady miejskiej.

Znalazły się w niej dwa pomysły ucznia z klasy II: pasy na jezdni przed szkołą i ograniczenie prędkości do 30 km/h na dróżce za szkołą. Radość! Za tydzień znaki ograniczające prędkość już były. Dzieci uwierzyły, że mogą decydować. Powstało również miejsce do gry w "klasy" przed szkołą i szałasy z wierzby, co urozmaici zabawy. Nagrodą dla mnie po raz kolejny było podziękowanie ucznia, który stwierdził, że to najpiękniejszy projekt.

 

Dzieci są ważne i mają swoje prawa

Celem projektu jest poznanie i zrozumienie najważniejszych praw dziecka, wzmocnienie u dzieci poczucia, że są obywatelami Europy, w której prawa najmłodszych podlegają ochronie.

Iwona Borkowska – nauczycielka z Maziarz Starych (woj. mazowieckie):

Dzieci doskonale znały swoje prawa i obowiązki. Szybko wykonały plany projektowe i odegrały scenki o przemocy wobec dzieci, ilustrujące prawa łamane często przez ich najbliższych.

 

[gorz_dwp2][gorz_dwp3][gorz_dwp4]Maria Drewniak – nauczycielka z Gorzanowa (woj. dolnośląskie):

Dzieci poznawały swoje prawa - przedstawiały je potem w formie scenek, które były filmowane. Przygotowując scenki pracowały bardzo zgodnie. Z dużym zaangażowaniem popisywały się przed kamerą. W ramach działania omówiono również obowiązki dzieci, gdyż już pierwsze zajęcia spowodowały u niektórych uczniów, że nie chcieli wykonywać w domu swoich podstawowych obowiązków.

 

Gazeta, czyli co zrobić, żeby świat o nas się dowiedział

Cel projektu to wydanie przez uczniów gazety i uświadomienie im roli prasy w przekazywaniu informacji.

Maria Drewniak – nauczycielka z Gorzanowa (woj. dolnośląskie):

[gorz_gs2][gorz_gs3][gorz_gs4]Projekt umożliwił podsumowanie realizowanego wcześniej projektu "Dziecięca gmina". Powstała gazeta ”Szkolne nowinki”. Dzieci poznały pracę dziennikarzy, wcieliły się w ich role. Pracowały bawiąc się wesoło. Pisały teksty i komentarze do zdjęć, wielką radość sprawiła im praca przy komputerach i wydruki. Wreszcie kolportaż, powielanie i wielka gala - rozprowadzanie gazety na zakończeniu roku szkolnego.

 

Projekty społeczno-obywatelskie - klasy 4-6

My i nasi reprezentanci - partnerstwo w każdej sprawie

Cele projektu to wzmocnienie u dzieci postaw obywatelskich, zwłaszcza poczucia obywatelskiej podmiotowości, rozwijanie wiedzy o formach reprezentacji i wpływu obywatela na działania samorządu.

Wioletta Myśliwy – nauczycielka z Kadłuba (woj. opolskie):

Realizując projekt uczniowie rozwinęli umiejętność wyrażania opinii na temat problemów mieszkańców Kadłuba i Osieka. Po długiej i burzliwej dyskusji wybrali sprawę, której załatwieniem są najbardziej zainteresowani - uznali, że obszarem wymagającym ich interwencji jest stan dróg w naszych miejscowościach i wokół nich. Odbyli kilka spotkań z sołtysami i radnymi i zredagowali petycję do burmistrza Strzelec Opolskich. Radna podpowiedziała im, w jaki sposób można przedstawić petycję burmistrzowi.

14 czerwca 2013 r. reprezentacja zespołu projektowego udała się na spotkanie z Panem Tadeuszem Gocem, który przyjął uczniów bardzo serdecznie. Delegacja przekazała petycję podpisaną przez wszystkich uczniów naszej szkoły. Rozmowa dotycząca problemów dróg i innych pilnych do rozwiązania spraw dotyczących naszych wsi i całej gminy przebiegała w miłej atmosferze. Burmistrz obiecał przyjrzeć się realizacji remontów dróg gminnych i zainteresować starostę koniecznością naprawy dróg powiatowych.

Krystyna Niecio – nauczycielka z Kandyt (woj. warmińsko-mazurskie):

[kand_mnr2][kand_mnr3][kand_mnr4]Uczniowie wzięli sprawy we własne ręce. Postanowili załatwić dwie: maluchom ogrodzić plac zabaw, a starszym dzieciom zorganizować dwie drużyny piłkarskie: męską i żeńską. Dzięki petycji obie drużyny zostaną zaopatrzone w niezbędny sprzęt sportowy. Uczestnicy zajęć zostali oprowadzeni przez panią sekretarz gminy po nowej siedzibie urzędu, zapoznali się z pracą wszystkich urzędników i zajrzeli do miejsc na co dzień niedostępnych dla mieszkańców np. do archiwum.

 

W zgodzie z naturą i tradycją – krajobraz kulturowy mojej okolicy

Cel projektu to ukazanie uczniom bezpośredniego związku między miejscem życia a sposobami postrzegania i rozumienia świata przez człowieka, kształtowanie rozumienia pojęcia ładu przestrzennego i uwrażliwienie na kwestie ochrony krajobrazu kulturowego w najbliższym otoczeniu.

Mirosława Gromacka – nauczycielka z Biesala (woj. warmińsko-mazurskie):

[bies_wzn2][bies_wzn3][bies_wzn4]W realizacji trudnego zadania projektowego uczniom klas IV-VI pomogły panie: Joanna Piotrkowska i Magdalena Marczak z Narodowego Instytutu Dziedzictwa w Olsztynie, które w interesujący sposób zapoznały ich z elementami charakterystycznymi dla krajobrazu kulturowego Warmii i Mazur. Wykonanie części praktycznej było możliwe dzięki zorganizowaniu wycieczek do takich miejscowości, jak Łęguty, Grazymy, Gietrzwałd, Woryty i Rentyny. Nie zapomnieliśmy oczywiście o Biesalu.

Uczniowie wykonywali zdjęcia obiektów przyrody ożywionej (aleje drzew, rzeki, doliny) i nieożywionej (głazy narzutowe) a także innych struktur krajobrazu kulturowego (Dworzec PKP i Biały Dom w Biesalu). Mieli okazję spotkać się z panią Iwoną Kamińską, która zorganizowała zajęcia o sztuce regionalnej. Dowiedzieli się z nich, jak wyglądała architektura wiejska i sakralna, stroje ludowe oraz sprzęt domowy (wzornictwo i zdobienia). W bibliotece szkolnej powstała miniwystawa publikacji o krajobrazie kulturowym. Odbyły się również warsztaty fotograficzne. Efektem projektu było przygotowanie przez uczniów wystawy fotograficznej "W zgodzie z naturą i tradycją – krajobraz kulturowy mojej okolicy", którą można było oglądać w hallu głównym szkoły. Projekt cieszył się ogromnym zainteresowaniem uczniów i mieszkańców wsi.

Agnieszka Zbytnik – nauczycielka z Raszowej (woj. opolskie):

[rasz_wzn2]Rozmawialiśmy z najstarszym mieszkańcem, który opowiedział nam, jak Raszowa wyglądała przed wojną. Przeprowadziliśmy też wywiad z aktywnie działającą w regionie panią Mientus, która opiekuje się raszowską biblioteką i prowadzi Muzeum Wiejskie. Uczennica klasy 4 Paulina Kalla dotarła do zbioru zdjęć pani Edeltraudy Lakoty ukazujących, jak wyglądała dawna Raszowa. Można więc powiedzieć, że odkryliśmy prawdziwe skarby!

W czasie projektu odwiedziła nas pani Karolina Sobolewska z Radia Nysa.fm – podczas warsztatów pokazała nam, jak zrobić dobre zdjęcia. W końcu sami ruszyliśmy w teren – sfotografowaliśmy najciekawsze miejsca w Raszowej. Efekty naszej pracy można zobaczyć na stronie internetowej.

Magdalena Mioduszewska – nauczycielka z Kalisk (woj. mazowieckie):

Bardzo ciekawy scenariusz, który przede wszystkim inspirował. Chociaż już zakończyliśmy projekt, nadal przychodzą do mnie uczniowie i opowiadają mi, co jeszcze mogliśmy sfotografować. Widać, że projekt uwrażliwił ich na piękno okolicy. Dzięki temu, że odwiedzałam z dziećmi różne zakątki ich miejscowości, również ja miałam okazję przekonać się, że okolice Kalisk i Pogorzelca są naprawdę piękne.

Monika Traczewska – nauczycielka ze Słup (woj. warmińsko-mazurskie):

Dzieci nauczyły się dostrzegać szczegóły otaczającego ich świata. Poszukiwały odpowiedzi na pytanie, czym jest krajobraz kulturowy i jakie ma znaczenie dla naszego życia. Nauczyły się wskazywać czynniki mające wpływ na postrzeganie świata i na sposoby oddziaływania na otoczenie kulturowe. W czasie zajęć fotograficznych w plenerze uczniowie poszukiwali ciekawych, nietypowych miejsc w swojej okolicy. Ze zgromadzonych zdjęć przygotowały prezentację. Każde zdjęcie zostało opatrzone przez uczniów odpowiednim komentarzem.

 

Więcej zdjęć

Do góry • Wstecz

• projekt
• szkoły