Поширюємо частину матеріалів проекту „З малої школи у великий світ”, які були перекладені в рамках проекту „Демократія у школі – демократія в громаді”, реалізованого у 2017 році Федерацією освітніх ініціатив з Варшави та Центром освітніх ініціатив зі Львова та фінансованого в рамках програми RITA – «Зміни в регіоні».
Ми обрали 10 сценаріїв, що розвивають соціально громадянські компетентності та вміння вчитися – п’ять для 1-3 класів та 5 для 4-6 класів. Після перекладу вони були адаптовані для українських умов – до нового стандарту початкової освіти та правових норм. Проекти були успішно реалізовані у 7 загальноосвітніх школах Львівської області, що належать до об’єднаних територіальних громад. Сподіваємося, що вони стануть корисними і для інших українських шкіл.
Udostępniamy część materiałów projektu „Z Małej Szkoły w Wielki Świat”, które zostały przetłumaczone na język ukraiński w ramach projektu „Demokracja w szkole – demokracja w gminie”, realizowanego w 2017 roku przez Federację Inicjatyw Oświatowych z Warszawy i Centrum Inicjatyw Oświatowych ze Lwowa i finansowanego ze środków programu RITA – Przemiany w regionie.
Wybraliśmy 10 scenariuszy rozwijających kompetencje społeczno-obywatelskie i umiejętności uczenia się – 5 dla klas 1-3 i 5 dla klas 4-6. Po przetłumaczeniu zostały dostosowane do ukraińskich warunków – treści nowej podstawy programowej i uregulowań prawnych. Projekty były z powodzeniem realizowane w 7 szkołach ogólnokształcących z obwodu lwowskiego, położonych w reformujących się gminach. Mamy nadzieję, że będą dobrze służyły kolejnym ukraińskim szkołom.
Rozwijanie kompetencji kluczowych w małej szkole - materiały stworzone w ramach projektu „Z Mazowieckiej Szkoły w Wielki Świat”
Scenariusze projektów edukacyjnych rozwijających kompetencje matematyczne i naukowo-techniczne oraz umiejętność uczenia się w klasach 1–3 szkoły podstawowej
Scenariusze projektów edukacyjnych rozwijających kompetencje matematyczne i naukowo-techniczne oraz umiejętność uczenia się w klasach 4–6 szkoły podstawowej
Scenariusze projektów edukacyjnych rozwijających kompetencje społeczne i obywatelskie oraz umiejętność uczenia się w klasach 1–3 szkoły podstawowej
Scenariusze projektów edukacyjnych rozwijających kompetencje społeczne i obywatelskie oraz umiejętność uczenia się w klasach 4–6 szkoły podstawowej
Materiały edukacyjne związane z rozwijaniem ruchu naukowego w szkole podstawowej
Autorka: Bogusława Malinowska-Rutkowska
Celem projektu jest rozpoznawanie dźwięków przyjaznych i nieprzyjaznych dla człowieka oraz zrozumienie wpływu hałasu na życie i rozwój człowieka. Dzieci badają dźwięki w swojej okolicy i samodzielnie budują instrumenty, za pomocą których urządzają koncert.
Autorka: Aleksandra Małodobra
Celem projektu jest zaprojektowanie i wykonanie przez uczniów ekologicznego mundurka szkolnego. Dzieci poznają sylwetkę, proporcje i wymiary własnego ciała, stosując proste działania matematyczne. Projekt zwieńcza pokaz szkolnej mody.
Autorka: Lidia Wilk
Celem projektu jest zapoznanie dzieci z potrawami regionalnymi, stworzenie szkolnej książki z przepisami kucharskimi i ugotowanie przez dzieci wybranej przez nie potrawy z ich regionie. Przy okazji dzieci uczą się stosowania przepisów, używania różnych miar, współpracy w grupie.
Autorki: Urszula Ptasińska, Ilona Szczęch
Celem projektu jest poznanie korzyści i skutków korzystania z różnorakich urządzeń domowych i ich bezpiecznego użytkowania. Uczniowie mają szansę prześledzenia zmian, jakie zachodzą w codziennym życiu poprzez rozwój konstrukcji urządzeń pomagających w pracach domowych.
Autorki: Jolanta Czereśniowska, Aleksandra Gołębiowska
Celem projektu jest uświadomienie uczniom skali problemu odpadów wokół nas i kształtowanie postaw sprzyjających środowisku naturalnemu. Podejmowane działania zmierzają do identyfikacji miejsc zaśmiecanych i usuwania z nich śmieci oraz zaangażowania w to mieszkańców wsi.
Autorka: Lidia Wilk
Celem projektu jest poznanie sposobów pomiaru czasu i służących do tego urządzeń oraz ich zastosowanie. Dzieci zastanawiają się nad upływem czasu - jego wpływem na ludzi, przyrodę, budynki i urządzenia. Wyobrażają sobie swoją miejscowość za sto lat i wykonują jej makietę w przyszłości.
Autor: Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest kształtowanie pozytywnej postawy wobec zwierząt hodowlanych, poznanie gatunków zwierząt żyjących na polskiej wsi, ich zwyczajów i znaczenia, jakie mogą mieć dla człowieka.
Autorka: Aleksandra Małodobra
Celem projektu jest rozwijanie umiejętności rozumowania w sposób matematyczny oraz stosowania zasad i procesów matematycznych (mierzenie, skala) w życiu codziennym. Uczniowie poznają swoje wymiary, dowiadują się, jak dobrać odpowiednie do wzrostu ławki i krzesła, wykonują model klasy.
Autorki: Dorota Jochymczyk, Małgorzata Łuszczek, Ilona Szczęch
Celem projektu jest poznanie zasobów wodnych w najbliższej okolicy, zwrócenie uwagi na stałość zasobów wodnych na Ziemi, a także na potrzebę dbania o jakość i ilość wody.
Autorka: Lidia Wilk
Celem projektu jest pogłębianie wiedzy o drzewach, umiejętności ich obserwowania, mierzenia, badania ich użyteczności. Uczniowie uczą się rozpoznawać gatunki drzew w okolicy, prowadzą doświadczenia i pomiary, wykonują zdjęcia, przygotowują atlas drzew i przedstawienie na ten temat.
Autorka: Beata Kunc
Celem projektu jest uwrażliwienie dzieci na racjonalne i bezpieczne korzystanie z transportu we współczesnym świecie. Uczniowie poznają znaczenia koła dla różnych środków transportu, identyfikują różnorodne zastosowania transportu i uczą się racjonalne korzystać z publicznych środków transportu.
Autorka: Jolanta Czereśniowska
Celem projektu jest kształtowanie postaw sprzyjających środowisku i jego ochronie. Poprzez doświadczenia i obserwacje dzieci poznają właściwości powietrza, zbierają informacje na temat stanu środowiska przyrodniczego swojej miejscowości i wykonują grę planszową o treściach ekologicznych.
Autorki: Mariola Binek, Małgorzata Łuszczek
W projekcie uczniowie uświadamiają sobie znaczenie energii w życiu codziennym, przypominają sobie zasady bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych i określają sposoby oszczędzania energii. Przeprowadzają doświadczenia dotyczące energii, organizują stacje eksperymentalne i wystawę.
Autorzy: Andrzej Biderman, Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest poznanie przez uczniów dzikich zwierząt żyjącychy w ich okolicy i zrozumienie głównych zasad rządzących naturą oraz wpływu nauki i technologii na świat przyrody. Dzieci budują modele domków, postacie zwierząt, tworzą mapę rozmieszczenia "domków" zwierząt w okolicy.
Autorzy: Hanna Kirchhof, Alicja Szarzyńska, Mariusz Zasadziński
Projekt rozwija zainteresowania geologiczne uczniów. Dzieci nabywają umiejętność rozpoznawania i nazywania skał w najbliższym otoczeniu i upowszechniają zebrane informacje o przeszłości Ziemi w środowisku szkolnym.
Autorka: Ilona Szczęch
W projekcie uczniowie wyszukują i opisują ciekawe obiekty przyrodnicze w okolicy szkoły. Podczas zajęć terenowych uczą się używania kompasu i mapy. Na koniec prezentują innym odnalezione skarby.
Autor: Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest rozszerzenie wiedzy o pogodzie, umiejętności obserwacji i rejestrowania składników pogody, poznanie i budowa przyrządów meteorologicznych oraz nauka odczytywania i przetwarzania danych pomiarowych uzyskanych z tych przyrządów.
Autorki: Małgorzata Łuszczek, Ilona Szczęch
Celem projektu jest rozwinięcie uczniowskich umiejętności analizowania przyczyn i skutków działalności człowieka w zakresie korzystania z zasobów wodnych. Uczniowie uczą się racjonalnego korzystania z wody i propagowania zasad, które temu sprzyjają.
Autor: Andrzej Biderman
Celem projektu jest pogłębienie wiedzy dzieci o otaczającym świecie przyrody, a szczególnie o roślinach, które warto wykorzystywać w celach leczniczych. Dzieci uczą się je rozpoznawać, zbierać, wykonywać z nich lecznicze preparaty, opakowywać je i opracowywać o nich informacje.
Autorka: Beata Kunc
Celem projektu jest nabycie umiejętności planowania podróży. Uczniowie planują wymarzoną podróż, szukając informacji w internecie. Organizują rajd rowerowy z udziałem mieszkańców wsi. Szacują, jakie skutki dla przyrody miała ich wycieczka, a jakie miałaby, gdyby ją odbyli innymi środkami komunikacji.
Autor: Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest kształtowanie u dzieci nawyku prawidłowego postępowania z odpadami.
Autor: Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest uświadomienie dzieciom znaczenia światła w życiu człowieka. Uczniowie zdobywają podstawową wiedzę z dziedziny optyki, wykonując przy tym wiele doświadczeń. Poznają różne urządzenia optyczne, a niektóre budują samodzielnie.
Autorka: Anna Kozieł
Celem projektu jest podniesienie świadomości właściwego korzystania z urządzeń elektrycznych i kształtowanie nawyku oszczędnego wykorzystywania energii elektrycznej.
Autor: Mariusz Zasadziński
Uczniowie poznają w projekcie rolę i właściwości powietrza jako składnika środowiska niezbędnego do latania. Uczą się praktycznego korzystania z instrukcji i budują latawce, które prezentują podczas imprez szkolno-rodzinnych. Efektem projektu jest też film ze "święta latawca".
Autorka: Aleksandra Małodobra
Celem projektu jest kształcenie umiejętności tworzenia planów i poznanie zasad właściwego zachowania się podczas ewakuacji. Uczniowie poznają oznakowania przeciwpożarowe, projektują i wykonują przekroje budynku szkolnego i plany jego ewakuacji oraz uczestniczą w próbnym alarmie przeciwpożarowym.
Autorzy: Urszula Ptasińska-Wardyga, Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest poznanie przez uczniów budowy i właściwości gleby w najbliższej okolicy oraz roli organizmów glebowych. dzieci dowiadują się, jakie czynniki wpływają na żyzność gleby. Organizują wystawę organizmów glebowych i przygotowują film z ich prezentacji.
Autorzy: Urszula Ptasińska-Wardyga, Mariusz Zasadziński
Celem projektu jest zwiększenie świadomości konsumenckiej uczniów. Dzieci uczą się oszczędnie gospodarować energią elektryczną poprzez odpowiednie korzystanie z urządzeń i planować oszczędne zakupy urządzeń RTV i AGD.
Autorki: Anna Dereń, Ewa Taszarek
Celem projektu jest nabycie przez dzieci umiejętności odkrywania bogactwa tkwiącego w różnorodności ludzi i integracja zespołu uczniów. Przeprowadzając wywiady z kolegami, dzieci lepiej ich poznają, a potem tworzą ich portrety. Projekt kończy sie wernisażem prac.
Autorki: Anna Dereń, Lidia Pasich, Ewa Taszarek
W większości szkół podstawowych uczniowie klas 1-3 nie są reprezentowani we władzach samorządu uczniowskiego. W projekcie dowiadują się, czym zajmuje się samorząd, ustalają cechy ważne dla ich reprezentanta, wybierają go i włączają się w kampanię wyborczą prowadzoną w szkole.
Autorzy: Anna Jurewicz, Elżbieta Michalak, Wojciech Papaj
Celem projektu jest zainteresowanie uczniów miejscem, w którym mieszkają i nabycie przez nich umiejętności prezentowania jego atrakcji. Uczniowie szukają skarbów swojej okolicy, opisują je, tworzą mapę miejscowości i jej najciekawszych miejsc.
Autorki: Barbara Benyskiewicz, Maria Furtak, Ewa Taszarek
Celem projektu jest przygotowanie dzieci do aktywnego i świadomego udziału w życiu społecznym. Uczniowie zastanawiają się, jakie reguły są w szkole potrzebne i jak można je wdrożyć. Organizują akcję promującą te reguły i wprowadzającą je w życie.
Autorki: Anna Dereń, Ewa Taszarek
W czasie projektu uczniowie poznają zabawy dzieci z różnych części świata i warunki, w jakich żyją tam ludzie, a następnie przygotowują zabawę dla młodszych dzieci. Mają za zadanie stworzyć odpowiednią scenografię, zaprosić do zabawy społeczność lokalną i nauczyć maluchy nowych zabaw.
Autorzy: Elżbieta Michalak, Wojciech Papaj
Celem projektu jest uświadomienie dzieciom i odbiorcom ich działań, że jakość życia przyszłych pokoleń zależy od tego, co robimy "tu i teraz".
Autorki: Anna Jurewicz, Ewa Taszarek
Celem projektu jest doświadczenie przez uczniów samodzielności, sprawczości i efektów podejmowanych decyzji oraz konstruktywne spędzanie wolnego czasu - zaplanowanie, zorganizowanie i spędzenie nocy w szkole.
Autorzy: Lidia Pasich, Ewa Taszarek
Celem projektu jest włączenie się dzieci w organizowanie życia szkolnego i budowanie kultury konsultacji społecznych jako elementu życia szkoły. Uczniowie poznają techniki konsultacji i wykorzystują je konsultując "Kalendarz imprez szkolnych" z władzami samorządu uczniowskiego i dyrekcją.
Autorzy: Anna Jurewicz, Wojciech Papaj
Celem projektu jest wzmocnienie więzi dzieci ze społecznością lokalną. Uczniowie zastanawiają się, kto mieszka wokół nich, przygotowują i zadają sąsiadom pytania, by lepiej ich poznać. Tworzą "kalejdoskopy" historii i osiągnięć odwiedzonych rodzin i prezentują je na międzypokoleniowym spotkaniu sąsiedzkim.
Autorki: Anna Jurewicz, Elżbieta Michalak, Lidia Pasich
Celem projektu jest dokonanie przez uczniów - poprzez zebranie wypowiedzi wielu osób i nagranie audycji radiowej - ukierunkowanej refleksji na temat bycia dobrym obywatelem.
Autorzy: Anna Dereń, Wojciech Papaj, Ewa Taszarek
Celem projektu jest stworzenie Mediateki - miejsca przygotowującego uczniów do właściwego odbioru mediów i refleksji nad rolą ich przekazów. Dzieci uczą się charakteryzować rodzaje mediów, korzystać z informacji i tworzyć informacje dla innych (rówieśników i dorosłych).
Autorzy: Anna Jurewicz, Wojciech Papaj
Celem projektu jest zrozumienie przez uczniów zasady sprawowania władzy za pośrednictwem reprezentantów oraz zorganizowanie spotkania z radnym, w celu poznania jego pracy i sposobu, w jaki dba o interesy osób, które go wybrały.
Autorki: Olga Napiontek, Elżbieta Tołwińska-Królikowska
Celem projektu jest kształtowanie u dzieci poczucia, że są pełnoprawnymi obywatelami gminy, pokazanie, że i one mogą wpływać na jakość życia w gminie, budowanie przekonania, że ich inicjatywy są mile widziane i wspierane przez dorosłych.
Autorki: Olga Napiontek, Joanna Pietrasik
W projekcie uczniowie poznają i starają się zrozumieć najważniejsze prawa dzieci jako obywateli Europy, w której prawa najmłodszych podlegają ochronie. Efektem projektu jest powstanie tablicy z prawami dziecka, film na ten temat i spotkanie informacyjne z nauczycielami i rodzicami.
Autorki: Anna Dereń, Anna Jurewicz, Ewa Taszarek
Celem projektu jest uświadomienie dzieciom roli prasy w przekazywaniu informacji, wydanie i kolportaż przez uczniów gazety.